Wat is PrEP?

PrEP is een pil waarmee je kunt voorkomen dat je hiv oploopt. PrEP is veilig én effec­tief. Dat is weten­schap­pelijk bewezen. Sinds 2012 is PrEP voor iedereen beschik­baar in de VS en sinds 2016 in Ned­er­land. PrEP wordt niet ver­goed door de zorgverzek­er­ing, maar 30 pillen PrEP heb je al vanaf zo’n 20 euro. PrEP kun je alleen kopen op recept. Lees het PrEP­nu Stap­pen­plan hoe je aan PrEP kunt komen in Nederland.

Hoe krijg ik PrEP zo goedkoop mogelijk?

PrEP is via een lan­delijke regeling beschik­baar bij de GGD met een eigen bij­drage van €7,50 per 30 pillen. De bijbe­horende zorg die GGD lev­ert is gratis. Het aan­tal plekken voor deze regeling is echter beperkt. Veel GGD’en hebben wachtli­jsten, en het kan ook zijn dat de plekken in jouw regio al op zijn. Je lokale GGD kan je hier meer infor­matie over geven. Kun of wil je niet wacht­en? Regel PrEP dan via je huis­arts of je regionale hiv-behan­del­cen­trum. De kosten ver­schillen dan per apotheek (zie onze pri­js­li­jst), maar het kan al vanaf zo’n 20 euro per maand.

Wat als ik een pil vergeten ben?

Bij dagelijks gebruik:
Geen paniek! Als je PrEP dagelijks gebruikt kun tot 12 uur nadat je de PrEP-pil had moeten nemen de pil alsnog innemen. Is het langer dan 12 uur gele­den, dan kun je de pil beter over­slaan. Ook als je 1 of 2 keer per week je pil vergeet is PrEP nog steeds een zeer betrouw­bare bescherming tegen hiv.

Bij gebruik ron­dom seks:
Als je PrEP alleen ron­dom de seks gebruikt is het belan­grijk­er om je pillen op tijd te nemen. Ook hier­bij geldt: neem tot 12 uur nadat je de pil had moeten nemen de pil alsnog in. Neem de vol­gende pil daar­na weer in vol­gens het orig­inele schema (dus 24 en 48 uur nadat je de eerste 2 pillen nam)

Als de pillen vóór de seks ver­geten bent of je bent meerdere pillen ver­geten, ben je NIET GOED BESCHERMD tegen hiv. Neem dan con­tact op met de GGD of zieken­huis en over­leg of je eventueel in aan­merk­ing komt voor een PEP kuur.

Voor meer infor­matie klik hier.

Moet ik PrEP altijd op precies dezelfde tijd nemen?

JA, PrEP moet je in principe elke dag op ongeveer het­zelfde tijd­stip nemen. 
Maar dit hoeft niet heel pre­cies. Je mag een paar uur eerder of lat­er dan gep­land je PrEP nemen. PrEP is dan nog steeds zeer effec­tief. Er zijn veel apps beschik­baar die je helpen herin­neren je PrEP te nemen (d.m.v. push-bericht­en), maak hier slim gebruik van!

Kan ik op een (seks)feestje van iemand anders of van een drugsdealer PrEP gebruiken?

Slecht idee, niet doen!
Wij raden je aan alleen PrEP te gebruiken op recept, via een arts en apotheek. Dit is vooral belan­grijk om zek­er te weten dat je geen hiv hebt. Als je hiv hebt en je gebruikt PrEP kun je hiv-virus resistent wor­den voor de mid­de­len in PrEP. Dat maakt je hiv moeil­ijk­er te behan­de­len. Daar­naast moet je na de seks ook nog min­i­maal 2 dagen lang PrEP gebruiken, alleen dan ben je bescher­md tegen het kri­j­gen van hiv. Die pillen zijn op een (seks)feestje vaak niet beschik­baar. Wees dus ver­standig en regel op tijd je PrEP via een arts.

Als mijn sekspartner PrEP slikt, ben ik dan ook veilig voor hiv?

Als je part­ner hiv-negatief getest is en op een goede manier PrEP slikt is de kans heel klein dat hij hiv aan jou kan geven. Toch raden we het af om deze meth­ode van bescherming tegen hiv te gebruiken, omdat je je sekspart­ner dan volledig moet vertrouwen. Beter bescherm jezelf door ook PrEP te gaan gebruiken!

Kan ik als trans persoon PrEP gebruiken?

Trans per­so­n­en kun­nen net zo veilig PrEP gebruiken als ieder ander. Het is goed om te weten dat PrEP géén invloed heeft op de effec­tiviteit van je hor­moon­be­han­del­ing, als je die gebruikt. Wel gelden voor trans per­so­n­en iets andere adviezen voor het slikken van PrEP. Zie daar­voor onze onze pag­i­na PrEP slikken.

Wat is het verschil tussen PrEP en PEP?

PrEP zijn pillen die je neemt VOORDAT je risi­co op hiv loopt. PEP neem je NADAT je risi­co op hiv hebt gelopen. Als je risi­co op hiv hebt gelopen, bijvoor­beeld door con­doom- en PrE­Ploze seks met een part­ner waar­van je de hiv sta­tus niet kent, kun je tot 72 uur na de seks een PEP kuur kri­j­gen via je GGD of het zieken­huis om te voorkomen dat je hiv kri­jgt. Voor meer infor­matie klik hier.

Wat doet PrEP met je botten?

Bij som­mige mensen die PrEP lang­durig gebruiken kan de sterk­te van de bot­ten afne­men. Je loopt dan in the­o­rie een iets grot­er risi­co op het oplopen van een bot­breuk, maar dat hebben stud­ies nog niet aange­toond. Omdat dit een bijw­erk­ing is die pas na jaren van PrEP gebruik zou kun­nen optre­den en omdat het een dure test betre­ft die alleen in een zieken­huis kan wor­den gedaan wordt de bot­dichtheid in eerste instantie niet gecon­troleerd. Daar­naast is dit effect beperkt, en waarschi­jn­lijk klein­er dan bijvoor­beeld het roken van sigaret­ten. Ben je al bek­end met broze bot­ten (boton­tkalk­ing, osteo­porose) over­leg dan met je arts of PrEP voor jou geschikt is.

Mijn anus ging bloeden tijdens de seks, werkt de PrEP nu nog voldoende?

JA.
PrEP heeft werk­ing op de cellen diep in je lichaam. Ook al kri­jg je wond­jes tij­dens seks of kri­jg je anaal bloed­ver­lies, dan werkt PrEP nog steeds even goed.

Is de hiv test minder betrouwbaar als je PrEP slikt?

NEE.
Hiv-testen die in een lab­o­ra­to­ri­um wor­den gedaan zijn even betrouw­baar bij PrEP-gebruik­ers als bij niet-PrEP gebruik­ers. Alleen hiv-snel­testen kun­nen een eventuele hiv-infec­tie mogelijk pas in een lat­er sta­di­um oppikken. We advis­eren daarom om een reg­ulieren hiv-test te doen, en niet alleen een hiv-sneltest.

Sperma doorslikken, hoe groot is de kans op hiv?

Als je sper­ma in je mond kri­jgt en doors­likt dan is het zeer zeldza­am dat je hiv oploopt. Komt hiv in je maag terecht dan wordt het zeer zek­er gedood door je maagzu­ur. Als je echt alleen maar pijpt tij­dens de seks is hoeft dat geen reden te zijn om PrEP te gebruiken.

Maakt het uit of je anale of vaginale seks hebt?

PrEP heeft langer nodig heeft om in de vagi­nawand door te drin­gen. Als je ont­van­gende vagi­nale seks hebt is het advies daarom om vóór de seks eerst 7 dagen 1 pil per dag te slikken en dan een dagelijks schema aan te houden. Wil je weer stop­pen met PrEP, zorg er dan voor dat je de laat­ste pil 7 dagen na je laat­ste seks neemt.

Is PrEP minder effectief als je een soa hebt?

NEE.
In de diverse onder­zoeken waarin PrEP getest werd had­den PrEP-gebruik­ers regel­matig soa’s. Ook bij deze mensen werk­te de PrEP nog bij­zon­der goed.

Is PrEP 100% betrouwbaar?

NEE, MAAR WEL BIJNA!
Er zijn van de tien­duizen­den mensen in de wereld min­der dan 10 mensen bek­end die hiv hebben gekre­gen ondanks goed gebruik van PrEP. Er is dus een heel kleine kans dat PrEP je niet goed beschermt. Daarom moet je ook tij­dens PrEP gebruik je regel­matig op hiv lat­en testen. Als je hiv hebt opgelopen kan deze dan snel goed behan­deld wor­den. In de PrEP-onder­zoeken kwa­men wel vaak hiv-infec­ties voor bij mensen die hun PrEP niet goed gebruik­ten of ver­gat­en of waren gestopt. PrEP werkt alleen als je de pillen ook daad­w­erke­lijk op de juiste manier neemt! Als je stopt met PrEP, moet je eraan denken om weer andere bescherming te gaan gebruiken, zoals bijvoor­beeld condooms.

Hebben drugs, alcohol of Viagra effect op de werking van PrEP?

NEE.
Het gebruik van alco­hol, drugs of Via­gra heeft geen effect op de werk­ing van PrEP. Wel kan het zijn dat XTC een sterk­er effect heeft bij een dosis die je gewend was te nemen voor­dat je PrEP gebruik­te. Mocht je PrEP en XTC com­bineren, neem dan de eerste keer niet te veel XTC om te ervaren hoe dit valt.

Andere medici­j­nen (uit de apotheek of dro­gist) kun­nen soms niet samen met PrEP gebruikt wor­den. Over­leg dus alti­jd met je arts als je medici­j­nen gebruikt of dit samen gaat met PrEP.

Ik ben asielzoeker en kan niet aan PrEP komen, kunnen jullie me helpen?

Mail hier dan zullen wij kijken of we je kun­nen helpen.

Waarom op hiv testen bij PrEP-gebruik?

BELANGRIJK: GEBRUIK NOOIT PrEP ALS JE NIET 100% ZEKER BENT DAT JE HIV NEGATIEF BENT

Het is van het groot­ste belang dat je geen hiv hebt als je met PrEP begint. De mid­de­len die in PrEP zit­ten wor­den namelijk ook gebruikt in com­bi­natie met andere hiv-rem­mers om hiv te behan­de­len. Neem je PrEP als je al hiv hebt word je hiv maar gedeel­telijk behan­deld en dan heb je kans dat jouw hiv resistent wordt tegen de mid­de­len in PrEP. Dit maakt je hiv behan­del­ing lastiger en zorgt er mogelijk voor dat je deze resistente hiv kunt over­dra­gen aan een ander, ook aan iemand die PrEP gebruikt. Laat je dus elke 3 maan­den op hiv testen. Lees hier meer over hiv.

Waarom nierfunctie test bij PrEP-gebruik?

In zeldzame gevallen zorgt PrEP voor een ver­min­der­ing van de nier­func­tie. Je merkt het niet als je nieren min­der goed werken tot­dat het te laat is. Daarom moet je vóór en tij­dens gebruik van PrEP je nier­func­tie lat­en con­trol­eren door een arts. Als je nier­func­tie ver­slechtert door PrEP moet je stop­pen met het gebruiken van PrEP, je nier­func­tie her­stelt zich dan weer. Laat je dus elke 3 maan­den op je nier­func­tie testen.

Waarom testen op chlamydia, gonorroe, syfilis bij PrEP-gebruik?

PrEP beschermt alleen tegen hiv, dus je kunt andere soa’s nog steeds oplopen, soms zon­der dat je dit merkt. Door deze soa’s snel te behan­de­len zorg je ervoor dat deze niet meer kunt over­dra­gen aan je sekspart­ners. Als iedereen zich elke 3 maan­den laat testen op soa’s, dan zorgt dat ervoor dat er min­der soa in omloop zijn, waar­door iedereen min­der kans heeft er een op te lopen. Lees hier meer over soa’s.

Waarom testen op hepatitis C bij PrEP-gebruik?

Hepati­tis C komt vak­er voor bij mensen die PrEP gebruiken. Er bestaat geen vac­ci­natie tegen hepati­tis C, maar wel een behan­del­ing. Als er hepati­tis C bij je wordt vast­gesteld dring dan aan op een snelle behan­del­ing. Dit is goed voor je eigen gezond­heid, maar zorgt er ook voor dat je het virus niet kunt over­dra­gen aan je part­ners. Lees hier alles over hepati­tis C en hoe je de kans op een infec­tie zo klein mogelijk maakt.

Waarom testen op hepatitis B voordat je met PrEP begint?

De meeste man­nen zijn gevac­ci­neerd tegen hepati­tis B of zijn immuun gewor­den door­dat ze het virus al eens hebben gehad en het is uit­geschakeld door het eigen immuun­sys­teem. Bij een enkel­ing bli­jft het virus aan­wezig. Je hebt dan een chro­nis­che hepati­tis B infec­tie. In dit geval kun je PrEP alleen dagelijks gebruiken. PrEP is namelijk ook een behan­del­ing voor hepati­tis B, die je dan niet zomaar zon­der over­leg met een arts moet stop­pen. Voor­dat je start met PrEP moet je één keer lat­en testen wat jouw hepati­tis B sta­tus is. Mocht je nog niet gevac­ci­neerd zijn laat dit dan zo snel mogelijk doen. Dit kan gratis bij de soa poli van de GGD. Lees hier meer over hepati­tis B.